
357
Дмитриенко Николай Борисович
Өмір жылдары: (1949- 2020 жж.)
Батыс Қазақстан облысының денсаулық сақтау саласының талантты ұйымдастырушысы, облыстық перинаталдық орталықтың директоры, жоғары санатты дәрігер, Денсаулық сақтау саласының үздігі, коронавирус пандемиясы кезінде адамдарды құтқарып, қаза тапқан еңбек ардагері.
1949 жылы 5 қарашада Батыс Қазақстан облысы Бөрлі ауданы Ақсай қаласында дүниеге келген. 1967 жылы Жарсуат кентінде орта мектепті бітірді. 1976 жылы Ақтөбе мемлекеттік медицина институтын «Емдеу ісі» мамандығы бойынша бітіргеннен кейін Орал қаласына жіберіліп, №2 перзентханада акушер-гинеколог ретінде еңбек жолын бастады. 1984 жылы Н.Б. Дмитриенко №3 перзентхананың бас дәрігері болып тағайындалды. Өзін білікті басшы және тамаша дәрігер ретінде көрсете білгендіктен, 1994 жылы облыстық денсаулық сақтау басқармасы бастығының орынбасары қызметіне тағайындалады.
Жұмыс барысында ол аймақта ең танымал мамандандырылған дәрігер және ықпалды басшы ретінде танылды. Оның кәсібилігі аймақ басшылығының назарынан тыс қалмады. Ол 1994 жылы облыстық денсаулық сақтау басқармасы бастығының орынбасары болып тағайындалды.
2001 жылы аттестаттау комиссиясының шешімімен оған «Денсаулық сақтауды ұйымдастырушы» мамандығы бойынша жоғары біліктілік санаты берілді. 2001 жылдан 2005 жылға дейін облыстық психикалық денсаулық орталығының бас дәрігері болып жұмыс істеді. 2006 жылдың қазан айынан бастап облыстық перинаталдық орталықтың директоры қызметін атқарды.
Саналы өмірін медицинаға арнаған ол осы салада 44 жыл жұмыс істеді. Ұзақ қызметі барысында ол өзінің тәжірибесімен және құзыреттілігімен шыдамдылықпен бөлісіп, аймақтағы дәрігерлердің өсіп келе жатқан ұрпағын өзінің идеялылығымен және шығармашылық көзқарасымен еліктірді.
Николай Борисович Дмитриенко – талантты дана жетекші, шебер ұйымдастырушы, әріптестер арасында үлкен құрмет пен беделге ие болды. Оның акушерлік практиканы жетілдіруге ұмтылысының арқасында перинаталдық орталықтың жұмысында заманауи технологиялар мен жаңа әдістер енгізілді.
2009 жылдан бастап орталық толығымен Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының тиімді перинаталдық күтім жөніндегі бағдарламасына өтті. Шала туған нәрестелер мен дене салмағы ауыр балаларға арналған жеке перзентханалар ұйымдастырылды, Куросурф препараты, босану кезіндегі серіктестік, «Ана мен бала» бірге болу, туыстардың босанған әйелдерге баруы сияқты заманауи технологиялар қолданыла бастады.
Елімізде бірінші болып келесі әдістерді енгізді:
ü жеке бақылау;
ü «бір акушер - бір қол» қағидасы;
ü аспаптық араласу мен жарақаттану барынша азайтылды;
ü үйге жақын атмосфера;
ü «Кенгуру» әдісі енгізілді;
ü алғашқы минуттарда баланы кеудеге қою;
ü еркін орау;
ü ерте шығару және т.б.
Дмитренко шала туылған нәрестелерді емізудің 2-кезеңінің жұмысын ұйымдастырды, ең жаңа медициналық технологиямен жабдықталған бөлімшелер, қосымша жансақтау бөлімін орналастырды және сығылған ауаның орталықтандырылған жеткізілімін жүргізді. Оның басшылығымен жаңа туған нәрестелер өлімін төмендету бойынша оң көрсеткіштерге қол жеткізілді.
Николай Дмитренконың жетекшілігіндегі орталық батыстық технологиялар мен техниканың (эксадроп, вакутейнерлер, канюли миниспайк, вазофикс, скарификаторлар сүзгісі) жаңалықтарын бірден енгізген Қазақстанда бірінші болды.
«Медицинада тартынуға, күмәндануға, алақолдыққа жол жоқ» – Николай Борисович Дмитриенконың әйгілі «Табыс тарихы» журналына берген сұхбатында айтқан сөздерін оның өмірлік қағидасы деп санауға болады. Ол өзінің мекемесінде алғашқылардың бірі болып инфекциялық бақылауды ұйымдастырды. Жедел босандыру кезінде нәрестенің туылу ерекшеліктерін біле отырып, ол перинаталды орталықтың операциялық блогын балалар бөлмесімен жабдықтады, бұл құрылыс немесе санитарлық нормаларда қарастырылмаған, бірақ пациенттердің қауіпсіздігі мен ыңғайлылығы үшін қажет.
Өзінің жас әріптестеріне Н.Б. Дмитренко: «Өз жұмысыңа кірісуден бастамас бұрын, оны егжей-тегжей меңгеруің керек және жұмысыңыздың нәтижесі көрінетіндей жұмыс істеу керек, пациенттер сізге сенуі тиіс. Анық-қанық, түсіністікпен қара» деп кеңес беретін. Ол қол астындағыларына әкелік сезіммен қарап, проблемаларын тыңдайтын, қайғыларына ортақтасып, ақыл-кеңесін аямайтын. Тіпті қиын сәттерде онымен қарапайым әңгіме де өмірге деген сенімді қалпына келтіріп, қуат беріп, тыныштандыратын.
Ол Батыс Қазақстанда халыққа акушерлік-гинекологиялық және неонаталдық көмек көрсетуді ұйымдастыруға елеулі үлес қосты. Соңғы 5 жылда облыс бойынша нәресте өлім-жітімінің деңгейі 30,1%-ға төмендеді. Акушерлік пен гинекологиядағы қиын жағдайлардың төмендеуі облыстық перинаталдық орталық пен алғашқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдары арасында нақты қойылған және сабақтастық жұмыс есебінен мүмкін болды.
2009 жылдың қаңтар айынан бастап БҚО-ның медициналық-генетикалық қызметі жұмыс істей бастады. 2012 жылы ИПД (амниоцентез) енгізілді. 2016 жылдан бастап жүктілікті көтермеу профилактикасы және емдеу бойынша кабинет жұмыс істейді, онда жүкті әйелдер мен ұрпақты болу жасындағы әйелдер консультация алады. 2018 жылдан бастап қанның құрғақ дақтарындағы жүктіліктің биохимиялық маркерлерін анықтау әдістемесі енгізілді.
Облыстық перинаталдық орталығының директоры Николай Борисович Дмитриенконың босандыру қызметін ұйымдастырудағы, медициналық персоналды жүйелі оқыту мен біліктілігін арттырудағы, жаңа технологияларды енгізудегі кәсіби тәсілінің арқасында Батыс Қазақстан облыстық перинаталдық орталығы Қазақстан Республикасының барлық босандыру мекемелерінің арасында рейтингтік бағалауда 5 жыл бойы жетекші орын алады.
Адамдардың жадында Н.Б. Дмитренко медицинаның көптеген салаларында тәжірибелі сауатты дәрігер ғана емес, сонымен бірге дана, күнделікті тұрмыстағы тәжірибесі мол адам болып қала береді. Оның кәсіби және құрметті адам ретіндегі беделді пікірі қиын жағдайларда жиі шешуші болды. Ұзақ медициналық қызметінде Н.Б. Дмитриенкоға көптеген жаңартулар мен қиын кезеңдерден өтуге тура келді. Оның медицинадағы алғашқы қадамдарын, ауылдық жерлерде жұмыс істегенін, жүкті әйелді қалай құтқарғанын, ол тұрған жерде жедел кесар тілігін өткізгенін естіп, М.А. Булгаков пен Н.И. Пироговтің тәжірибесінен сипаттаған ұқсас жағдайлар еске түседі.
Ақылды, ақсүйектік келбеті мен нәзік мінезімен Николай Борисович медицина қызметкерлері мен тұрғындар арасында мінсіз сенім мен құрметке ие болды. Оның жұмсақтығы, әдептілігі, дипломат пен психологтың түйсігі, нық сенімділік пен терең біліммен үйлесіп, жанжалды жағдайларды кез-келген деңгейде жоюға, татуласуға және дұрыс ымыраға келуге мүмкіндік берді.
Николай Борисович Дмитриенко өзінің өмірін сүйікті жұмысынсыз елестете алмады. Коронавирус пандемиясы жағдайында ол ұжымды жұмылдырды және ұжымда оқиғалардың теріс дамуына жол бермеді, адамдардың өмірін құтқармақ болып отқа түскен ол өз өмірін сақтай алмады.
Салиқалы жаста болса да, ол есті болды, айналасындағылардың бәрін жаратуға және жақсартуға, жетілдіруге деген үлкен ықыласқа ие болды. Еңбек демалысын сирек пайдаланды, мүлде ауруханадан шықпайтын. Ол соңғы деміне дейін қызметінде қалып, сүйікті директор ретінде өмірден өтті.
Николай Борисович өзінің соңғы деміне дейін поста қалып, лайықты демалысты сезіне алмады, екі жақты пневмониямен ауырып, 71 жасында сүйікті директор ретінде қайтыс болды.
Н.Б. Дмитренко «Шапағат» орденімен, ҚР Президенті төсбелгісімен, «ҚР Денсаулық сақтау ісінің үздігі» медалімен, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің және БҚО облыстық денсаулық сақтау басқармасының Құрмет грамоталарымен марапатталған.
Сілтемелер
1. Кобина К. Руководитель перинатального центра скончался в Уральске. 7.07.2020. https://mgorod.kz/nitem/rukovoditel-perinatalnogo-centra-skonchalsya-v-uralske/
2. Умер руководитель перинатального центра в Уральске. https://www.uralskweek.kz/2020/07/07/umer-rukovoditel-perinatalnogo-centra-v-uralske/
3. В Уральске от коронавируса скончался известный врач. https://nadezhda.kz/2020/07/society/v-uralske-ot-koronavirusa-skonchalsja-izvestnyj-vrach/