Көп ұлтты Қазақстан – бұл тарихи мұраның нәтижесімен қоса, қоғамдық өмірдің барлық салаларына енетін заманауи табиғи рефлекс. Шығыс пен Батыстың қиылысында орналасқан біздің елімізде әртүрлі этностардың мәдениеттері, дәстүрлері мен тілдері бір-бірімен тығыз байланысып, бірегей мәдени көрініс жасайды.

2023 жылғы 20 желтоқсанда облыс әкімдігінде «Солтүстік Қазақстан облысындағы бірлік пен келісімнен елдегі үйлесімділік пен ұлттық бірегейлікке» атты семинар-практикум өтті. Кездесудің модераторы аймақ басшысы, облыстық Қазақстан халқы ассамблеясының төрағасы Ғауез Нұрмұхамбетов болды. СҚО бірінші басшысы бейбітшілік пен келісім қағидаттарын нығайтудағы Қазақстан халқы ассамблеясы институтының маңыздылығын атап өтті. Бүгінгі таңда ҚХА қоғам үшін маңызды көптеген әлеуметтік, сонымен қатар білім беру, медиация саласындағы әріптестік жобаларды іске асыруда. Келесі жылы ауқымды жұмыс жалғасатын болады.

«2024 жыл Еріктілер қозғалысы жылы болады. Қазақстан Президенті атап өткендей, біздің еріктілер мейірімділік пен қайырымдылықтың, ынтымақтастық пен азаматтық жауапкершіліктің жоғары мұраттарын танытады. Бұл іргелі ерекшеліктер «Адал Азамат» тұжырымдамасының негізінде жатыр. Мемлекет басшысы алдағы уақытта да еліміздің еріктілер қозғалысын қолдайтынын атап өтті», - деді өңірлік Ассамблея төрағасы.

Сонымен бірге, Ғауез Нұрмұхамбетов атақты солтүстікқазақстандық қоғам қайраткері Анатолий Башмаковқа Қазақстан халқы ассамблеясының «Алғыс» төсбелгісін табыс етті. Анатолий Афанасьевич – СҚО құрметті азаматы, жарқын тұлға, оның ұлтаралық келісім негіздерін дамытуға қосқан үлесі баға жетпес.

«Бұл белгі ҚХА қызметіне, халық бірлігін нығайтуға бағытталған және республикамыздың рухани құндылықтарын шоғырландыратын жобаларды іске асыруға белсенді қатысқаны үшін алғыс білдіру болып табылады», - деп атадыоблыстың бірінші басшысы.

Анатолий Башмаковтың өзі семинарға қатысушылардың алдында қазақстандық бірегейліктің әлеуеті және қоғамдық сананы жаңғырту туралы баяндама оқыды. Бұл шын мәнінде Қазақстанның – түрлі этностар мен конфессиялар өкілдері бейбітшілік пен келісімде өмір сүретін елдердің феноменін қалыптастыратын орасан зор және бірегей тақырып. Спикердің пікірінше, елде адамгершілік соқырлық пен рухани кереңдіктің алдын алу маңызды. Ол үшін қазақстандық бірегейлікті нығайту қажет.

«Қазақ этносы – мемлекеттің тірегі. Бұл елдің негізгі құрылымы. Бұған дәлел біздің облысымыз. Бұдан бұрын Кеңес Одағы кезінде бізді «халықтар достығы зертханасы» деп атады. Неліктен бізгеазаматтық бірегейлікті қалыптастыру маңызды? Онсыз қоғамдық иммунитет болмайды, ал бұл сапа болмаса, психологиялық иммунитет нашарлап, қоғамның ұйымдастырылуы, мемлекеттің бірлігі төмендейді», - деп пікірін білдірді Анатолий Башмаков.

Қазақстанға басқа мәдениеттерді сезіну мен қабылдаудың бірегей қабілеті тән. Анатолий Афанасьевич атап өткендей, ғылыми тұрғыда инкультурация деп айтылатын термин біздің республикамыздың ұлттық қазынасы болып табылады.

Сонымен бірге жаһандану процестерінің әсерін ескеру маңызды. Қазір әлем алғашқы емес, бірақ оның ауқымды толқынын бастан кешуде. Мұнда да қазақстандық тәжірибе маңызды.

«Бүгінгі жаһандану – бұл барлық елдерді жақындастырып, оларды әртүрлі салаларда біріктіретін процесс. Оқиғаларды дамытудың 2 нұсқасы бар: мәдениеттерді біртекті кеңістікке ұйымдастыру және өркениеттер қақтығысы. Қазақстан әлемдік қоғамдастыққа кіріп, онда өз орнын табуына қарай барлық бағыттар бойынша жаһанданудың ықпалын көбірек сезінуде. Қазақстанда ұлттық құрылыстың екі негізгі стратегиясы белгіленді. Біріншісі азаматтық қоғамдастық негізінде қоғамның көп этностық құрамынан қазақ ұлтын құруға бағытталған. Екіншісі қазақтардың ұлттық бірегейлігімен байланысты», - деп түсіндірді М. Қозыбаев атындағы СҚУ КЕАҚ «Қазақстан халқы ассамблеясы» кафедрасының меңгерушісі Людмила Гривенная.

Қазақстан халқы ассамблеясы – Тәуелсізеліміздің символы. Бұл республиканың алуан түрлілігін көрсететін бұқаралық іс-шараларды ұйымдастырудан артық. ҚХА қаншалықты маңызды іс берілгенін түсіну үшін орындарда атқарылатын жұмыстарды көру жеткілікті.

«Этномәдени бірлестіктермен қоса Ассамблеяның құрылымдық бөлімшелері: ғылыми-сараптамалық топ, Аналар кеңесі, Медиация кабинеті, Ақсақалдар кеңесі, Журналистер клубы, Қайырымдылық жасаушылар клубы, Кәсіпкерлер қауымдастығы, «Ассамблея жастары» жастар қанаты және т.б. тиімді жұмыс істеуде. Жыл сайын СҚО делегациясы республикалық сессияға қатысады, оның қорытындысы бойынша ҚХА облыстық сессиясы өткізіліп, облыс басшылығымен кездесулер ұйымдастырылады, онда перспективалық мәселелер талқыланып, проблемалық мәселелер шешіледі. Қоғамдықкелісім мен ұлттық бірлікті нығайтуда аудандық этномәдени орталықтарға маңызды рөл беріледі. Осылайша, 180 этномәдени орталық өз қызметін облыс аудандарында табысты жүзеге асыруда. Бұл көрсеткіш республика бойынша ең жоғары көрсеткіштердің бірі болып табылады», - деді СҚО ҚХА төрағасының орынбасары Елена Семидоцких.

Дәл осылай қазақстандық ұлт қалыптасады. Қазақстандықтар этностық тиістілігіне қарамастан өздерін еліміздің бір бөлігі ретінде танытып, оның дамуына өз үлестерін қосуда. Мысалы, «Орыс, славян және казак ұйымдарының қауымдастығы»ЗТБ Солтүстік Қазақстан филиалының мүшесі Юлия Родионова қазақ тілін насихаттаумен белсенді айналысады.

«Мен үш тілде – орыс, ағылшын, қазақ тілдерінде еркін сөйлейтінімді мақтан тұтамын. Осылайша, еліміздің дамуына шағын да болса, өз үлесімді қосамын. Біз әртүрліміз, бірақ теңбіз, Солтүстік Қазақстан облысымен қатар, бүкіл елдің табысты өркендеуі, дамуы біздің қолымызда»,- деп айтты Юлия Родионова.

Осылайша, семинарға қатысушылар көп ұлтты Қазақстан тарихи байлық қана емес, этностардың алуан түрлілігі күш пен шабыт көзіне айналатын бірегей құбылыс деп санайды. Тұрақты және үйлесімді қоғам құру үшін ұлт бірлігін нығайтуға, мәдени мұраны сақтауға және азаматтық бірегейлікті дамытуға күш салуды жалғастыру маңызды.

Солтүстік Қазақстан облысының

Қазақстан халқы ассамблеясы

Кейін қарай