Қазақстан халқы Ассамблеясы

17 Қараша, 2021

201

Мәдениеттер диалогын талқылады

Елордалық Достық үйінде Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 30 жылдығына арналған «Мәдениеттер диалогы Қазақстанның ұлттық идеясын қалыптастырудың негізі ретінде» атты қалалық ғылыми-теориялық конференция өтті.


Іс-шараны Нұр-Сұлтан қаласының Қазақстан халқы Ассамблеясының, Қазақстанның Орыс, славян және казак ұйымдары қауымдастығының, ҚазҰӨУ «Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер және Арт-менеджмент» кафедрасының қолдауымен «Радима» беларус мәдени орталығы ұйымдастырды.

«Біздің конференция этносаралық қатынастар мен мәдениет саласындағы ғалымдар мен практиктерді ғана емес, сонымен қатар ҚазҰӨУ болашақ мамандары – студенттерін де біріктіргеніне қуаныштымыз. Бұл оларға өзекті ақпаратпен танысып қана қоймай, ғылыми зерттеулерінің нәтижелерін кәсіби қауымдастыққа ұсынуға мүмкіндік береді», - деді конференция модераторы, «Радима» беларус мәдени орталығының төрағасы Дмитрий Останкович.

ҚХА хатшылығы-этносаралық қатынастар мәселелері жөніндегі бөлімнің басшысы Гүлнар Тайгокова құттықтау сөз сөйледі, ол елордалық Ассамблея қызметінің «Бірлік – әралуандылықта» қағидатын іске асырудағы, сондай – ақ толеранттылық, құрмет, өзара көмек сияқты құндылықтарды қалыптастыру мен нығайтудың негізі және маңызды алғышарты ретінде мәдениеттер диалогы үшін жағдай жасаудағы негізгі бағыттарына тоқталды.

«Тәуелсіздік жылдарында Қазақстанда этносаралық толеранттылық пен қоғамдық келісімге қол жеткізудің пәрменді стратегиясы қалыптасты. Әрбір этнос өзінің ішкі дамуында өз тілін сақтайды, әдет-ғұрыпты, салт-дәстүрді көбейтеді, осы ретте Қазақстанның біртұтас халқының органикалық бөлігі ретінде көрінеді. Қазақстан жас мемлекет ретінде шын мәнінде бірегей функцияны орындайды - Қазақстанда тұратын барлық этникалық топтардың мәдениеттерінің тең құқықты және толық қанды дамуын қамтамасыз етеді», - деп атап өтті Гүлнар Ноянқызы.

Қазақстанның Орыс, славян және казак ұйымдары қауымдастығының төрағасы, ҚХА Республикалық кеңесінің мүшесі, генерал-лейтенант Владимир Божко ҚОСКҰҚ-ның этносаралық диалогты нығайту және түрлі этностардың мәдениеттерін өзара байыту жөніндегі үлкен жұмысын атап өтті.

Беларусь Республикасының Қазақстан Республикасындағы Елшілігінің консулы Екатерина Шелегова біздің еліміз онша үлкен болмаса да, сонымен бірге Қазақстанда тұратын этностар арасында бейбітшілік пен келісімді сақтауда бірыңғай ұстанымымыз бар екенін айтты.

Айман Қаудырова, ф.ғ.к., профессор, ҚазҰӨУ «Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер және Арт-менеджмент» кафедрасының меңгерушісі өзінің алғы сөзінде мәдениеттер диалогының маңыздылығын атап өтіп: «Ғалымдар мен Қазақстан басшылығы үшін біздің еліміздегі этносаралық қатынастардың негізгі қағидаты мәдениеттер диалогын белсенді дамыту идеясы болуы тиіс, өйткені диалог – бұл барлық адами өзара қарым-қатынастар негіздерінің негізі», - деді.

Конференция қатысушыларына «Өзбек этномәдени орталығы» ҚБ төрағасы, ҚХА мүшесі Шерзод Пулатов Қазақстан халқының бірлігін нығайту және шоғырландыру үшін қажетті факторлар туралы баяндады.

Ол бүгінде ҚХА алдында көптеген міндеттер тұрғанын және олардың ішіндегі ең маңыздысы – бүкіл Қазақстан халқын мемлекеттік тіл төңірегінде топтастыру екенін атап өтті.

ҚР Тәуелсіздігінің 30 жылдығына арналған «Егеменді еліміздің 30 танымал тұлғалары» жобасының алғашқы нәтижелерімен қырғыз ЭМБ төрағасы Шавкат Исмаилов бөлісті. Аталған жоба аясында Қазақстан Республикасының дамуына үлкен үлес қосқан белгілі тұлғалардың есімдері бар Нұр-Сұлтан қаласының көшелері туралы тікелей эфир жүргізілуде.

Конференцияға қатысушыларды «Туган тел» татар-башқұрт этнолингвистикалық мектебінің жетекшісі Аделия Тухбатова Қазақстанның білім беру, экономика және мәдениеттің дамуына үлес қосқан татар этносы өкілдерінің өмірі туралы қызықты деректермен таныстырды. Мәселен, ол осында мектептер мен медреселердің салынуына үлкен үлес қосқан соңғы қазақ хандарының бірі Жәңгір ханның жары – ханым Фатиманың жеке басын атап өтті. Ол тумысы татар, Ресей империясының бірінші мүфтиі Мұхамеджан Гусейновтың қызы болған. Жас болғанына қарамастан (үйленген кезде ол 15 жаста еді), ол өте білімді және көптеген тілдерді білетіндігін айтты.

Әскери инженер және ақын Владимир Петровтың өмірі мен шығармашылығы туралы Нұр-Сұлтан қаласы ҚХА «Радима» Беларусь МО төрағасының орынбасары Тамара Батрак сөз қозғады. Тамара Ивановна ақынның Отанға, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздеріне, Ұлы Отан соғысы және еңбек ардагерлеріне, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері жауынгерлерінің қазіргі буынына арналған өлеңдерін мәнерлеп оқыды.

«Полесье адамы – Николай Леонтьевич Нестерук» баяндамасымен ақын, Нұр-Сұлтан қаласы ҚХА «Радима» Белорусь МО мүшесі Анатолий Лисицкий сөз сөйледі. Өз сөзінде ол Беларусь тілінің барлық сұлулығын көрсетті.

«Қазақстан Республикасындағы этносаралық диалог дәстүрлері» секциясында ҚазҰӨУ «Әлеуметтік – гуманитарлық пәндер және Арт-менеджмент» кафедрасының бірінші курс студенттері Қазақстанда тұратын және ғылымның, тарихтың, өнердің, денсаулық сақтаудың дамуына үлкен үлес қосқан түрлі этностардың көрнекті өкілдері туралы баяндамалар жасады. Баяндамаларда айтылған танымал есімдердің ішінде: композитор Евгений Брусиловский, археолог Виктор Зайберт, жазушы-аудармашылар Герольд Бельгер, Анатолий Ким, Морис Симашко және Иван Щеголихин, ботаниктер Эдуард Регель және Иоганн Сиверс, зерттеуші Г.Н.Потанин, әлем әдебиетінің классиктері Ф. Достоевский, М. Шолохов және А. С. Пушкин болды.

Іс-шара соңында конференцияның қорытынды құжаттары қабылданды.

Кейін қарай